โรคหัวใจเต้นผิดจังหวะคืออะไร? | Health at Home

โรคหัวใจเต้นผิดจังหวะคืออะไร

หลายคนอาจรู้จักโรคหัวใจเช่น ภาวะเส้นเลือดหัวใจตีบ ความผิดปกติของลิ้นหัวใจ กล้ามเนื้อหัวใจที่อ่อนแรงเกิดภาวะหัวใจล้มเหลว โรคหัวใจอีกกลุ่มหนึ่งเกิดจากระบบนำไฟฟ้าหัวใจผิดปกติ

โรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ คือความผิดปกติของระบบนำไฟฟ้าหัวใจ ซึ่งเกี่ยวเนื่องกับวงจรไฟฟ้าภายในร่างกายซึ่งทำหน้าที่กำหนดจังหวะการเต้นของหัวใจ โรคนี้สามารถทำให้เกิดปัญหาทั้งจากนำไฟฟ้าขัดข้องภายในหัวใจเกิดภาวะหัวใจเต้นช้าและเกิดอาการจากเลือดที่ไปเลี้ยงส่วนต่าง ๆ ของร่างกายได้ไม่เพียงพอ หรืออาจเกิดการลัดวงจรและนำไปสู่ภาวะหัวใจเต้นเร็วผิดปกติซึ่งนอกจากจะทำให้เกิดอาการใจสั่นแล้วยังอาจส่งผลต่อการใช้พลังงานของกล้ามเนื้อหัวใจที่เพิ่มขึ้น การเกิดกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดและกล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแรงตามมาได้

สาเหตุการเกิดโรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ

ความผิดปกติของระบบนำไฟฟ้าหัวใจที่ทำให้หัวใจเต้นช้ามีสาเหตุหลักจากความเสื่อมที่เกิดจากอายุที่มากขึ้น การใช้ยาต่างๆรวมถึงการขาดเลือดของระบบนำไฟฟ้าหัวใจจึงมักพบในผู้สูงอายุมากกว่าผู้อายุน้อย

ในขณะที่กลุ่มโรคหัวใจเต้นเร็วผิดจังหวะมักพบในผู้ป่วยอายุน้อยกว่าเพราะมักเกิดจากวงจรการนำไฟฟ้าผิดปกติที่มีมาแต่กำเนิดหรือจุดกำเนิดไฟฟ้าหัวใจผิดปกติ ในผู้สูงอายุหากมีภาวะหัวใจเต้นเร็วผิดปกติมักเกิดจากความผิดปกติของหัวใจอื่นร่วมด้วยเช่นการมีกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือดมาก่อน การมีภาวะหัวใจล้มเหลวรวมถึงลิ้นหัวใจผิดปกติต่างๆ

อาการของโรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ

สามารถแบ่งออกเป็น 2 กลุ่มโดยส่วนใหญ่ คือ 1. อาการที่เกิดจากหัวใจเต้นเร็วผิดปกติอาการที่เกิดจากหัวใจเต้นเร็วผิดปกติ 2. อาการที่เกิดจากภาวะหัวใจเต้นช้า

อาการที่เกิดจากหัวใจเต้นเร็วผิดปกติอาการที่เกิดจากหัวใจเต้นเร็วผิดปกติ จะสังเกตได้ง่ายกว่าประกอบด้วย

1) ใจสั่น ใจเต้นแรง ใจเต้นเร็วหรือเต้นสะดุด

2) เหนื่อยง่าย หายใจหอบ อ่อนเพลีย เหงื่อออกมาก

3) เจ็บหน้าอก

4) หน้ามืด ตาลาย วูบ เป็นลมหมดสติ

5) หัวใจหยุดเต้นหรือการเสียชีวิตกระทันหัน

6) ไม่มีอาการหรือตรวจพบโดยบังเอิญ

ในส่วนภาวะหัวใจเต้นช้าอาการมักเกิดจากการมีเลือดไปเลี้ยงส่วนต่างๆของร่างกายไม่เพียงพอเช่น

1) หน้ามืด ตาลาย วูบ เป็นลมหมดสติ

2) อาการเหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย

3) เจ็บแน่นหน้าอกจากเลือดเลี้ยงหัวใจไม่เพียงพอ

จะทราบได้อย่างไรว่าเป็นโรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ

เบื้องต้นการจับชีพจรบริเวณข้อมือเป็นสิ่งที่สามารถประเมินได้ง่าย รวดเร็วและมีประโยชน์ต่อการวินิจฉัยและพิจารณาการรักษา ตามมาด้วยการใช้เครื่องวัดความดันโลหิตก็จะมีส่วนช่วยในการประเมินความรุนแรงโดยหากมีความดันโลหิตที่ต่ำลงเป็นสัญญาณอันตรายที่บ่งบอกว่าอาการที่เป็นเกิดจากโรคที่มีความรุนแรงสูงและเครื่องวัดความดันยังสามารถบอกถึงชีพจรหรืออัตราการเต้นของหัวใจซึ่งจะเป็นข้อมูลที่ใช้ในการวินิจฉัยแยกโรคได้อีกด้วย ซึ่งชีพจรที่มากกว่า 100 ครั้งต่อนาทีแสดงถึงภาวะหัวใจเต้นเร็วซึ่งหากมีอาการในขณะที่ไม่ได้มีการออกแรงจะบ่งชี้ถึงหัวใจเต้นเร็วผิดจังหวะ ภาวะหัวใจเต้นช้าจะมีชีพจรที่น้อยกว่า 60 ครั้งต่อนาทีซึ่งอาจทำให้เกิดอาการเวียนศีรษะหรือหน้ามืดได้หากชีพจรช้ามาก

การตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจเป็นข้อมูลที่สำคัญสำหรับการวินิจฉัยและวางแผนการรักษาซึ่งในปัจจุบันนอกจากการตรวจคลื่นฟ้าหัวใจมาตรฐานที่โรงพยาบาลแล้ว การติดตามคลื่นไฟฟ้าหัวใจเป็นอีกเทคโนโลยีที่มีการพัฒนาเครื่องมือที่ใช้ในการเก็บข้อมูลคลื่นไฟฟ้าหัวใจขณะเกิดอาการโดยการใช้โทรศัพท์สมาร์ทโฟนหรือนาฬิกา

อุปกรณที่สามารถตรวจคลื่นหัวใจไฟฟ้าได้ด้วยตนเอง

1. สมาทวอทช์ Apple watch 4, 5, 6 และ 7

2. สมาทวอทช์ Huawei. Watch GT 2 Pro ECG edition.

3. สมาทวอทช์ Xfit watch

4. เครื่องวัดความดัน omron HEM-7361T

5. Cmate Portable ECG เครื่องวัดสุขภาพหัวใจส่วนบุคคล

6. AliveCor mobile ECG

การรักษาโรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ

ปัจจุบันเครื่องกระตุ้นหัวใจมีบทบาทสำคัญในการรักษาความผิดปกติของระบบนำไฟฟ้าหัวใจที่ทำให้เกิดภาวะหัวใจเต้นช้า ในขณะที่การรักษาภาวะหัวใจเต้นเร็วจะมีความหลากหลายมากกว่าประกอบด้วยการใช้ยาควบคุมหัวใจเต้นผิดจังหวะ การจี้ (Ablation) ด้วยความร้อนหรือความเย็นรักษาจุดกำเนิดหรือวงจรไฟฟ้าหัวใจผิดปกติรวมถึงการใช้เครื่องกระตุกหัวใจชนิดฝังในร่างกาย ซึ่งการพจารณาการรักษาจะขึ้นกับชนิดของโรคที่มีความแตกต่างกัน

การปรับพฤติกรรมลดความเสี่ยงโรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ

1 หลีกเลี่ยงการดื่มสุรา โดยเฉพาะการดื่มปริมาณมากในแต่ละครั้ง

2 หลีกเลี่ยงการใช้สารเสพย์ติดโดยเฉพาะกลุ่มสารกระตุ้นเช่น โคเคน แอมเฟตามีน

3 พักผ่อนให้เพียงพอรวมทั้งหลีกเลี่ยงการทานกาแฟหรือเครื่องดื่มชูกำลังเกินปริมาณที่กำหนด

4 ออกกำลังกายในปริมาณที่เหมาะสมเนื่องจากการศึกษาบางส่วนพบว่าการออกกำลังกายปริมาณมาก เช่น การฝึกวิ่งมาราธอน อาจเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดหัวใจเต้นผิดจังหวะได้

5 ตรวจเช็คสุขภาพประจำปีโดยการตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ

หากท่านมีอาการของโรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ ควรตรวจสุขภาพเป็นประจำเพื่อได้รับการวินิจฉัย รับคำปรึกษาและการรักษาที่เหมาะสมจากแพทย์ได้ทันท่วงทีและลดความเสี่ยงในการเสียชีวิต

Health at home เรามีแนวคิดว่า “People don't need to go to hospital, unless they really need to” โดยเริ่มจากพัฒนาบริการดูแลผู้สูงอายุและผู้ป่วยทั้งที่บ้านและโรงพยาบาล หากท่านใดสนใจสามารถสอบถามฝ่ายบริการลูกค้าได้โดยการแอดไลน์ที่นี่ครับ นอกจากนี้เรายังมี Health at home care center ศูนย์ดูแลผู้สูงอายุ ให้บริการตั้งอยู่ที่ ถ.ติวานนท์ จ.นนทบุรี และในปี 2021 เราพัฒนาระบบแพทย์ทางไกล Telemedicine ที่ชื่อว่า Health at work ที่จะช่วยให้การปรึกษาหมอแต่ละครั้งเป็นเรื่องง่ายอีกด้วยครับ